Tản mạn : TIẾT XUÂN

Chiều thứ 3, bạn gọi : Cà phê không? Tôi bảo : hôm nay bận rồi không ra được, thôi để hôm khác nhé. Ok, nhưng như trao đổi hôm trước ông viết bài để đăng lên blog đi, blog im ắng lâu quá rồi. Tôi cười nhẹ, thông thường hai thằng vẫn gọi nhau đi cà phê mặc dù tôi không uống được nhiều do bệnh huyết áp và tim mạch. Nhưng cà phê vẫn là điểm hẹn vì ra đấy hai đứa tự do trao đổi chủ yếu về tin tức của 10cF Plus còn thức uống thì tùy cơ ứng biến. Hôm trước, bạn bảo tôi: viết bài về đám cưới con các bạn: Văn Minh, Thanh "bồng", Đức cận, Hoa Mai, Thanh Xuân đi. Tôi nhận lời (vì ảnh tư liệu có rồi, chỉ cần thêm vài dòng cảm tưởng, nhận xét hay chú thích là xong thôi). Nhưng ngặt một nỗi, những dạng bài này chỉ nên để ở thể loại : "Tin nóng hổi vừa thổi vừa xem" thôi mà đến bây giờ thì tin đã trở  thành cũ quá rồi. Bao nhiêu ảnh,bao nhiêu lời chúc mừng, bao nhiêu bình luận đã được trao gửi ào ạt  trên "phây" bây giờ mà lại đăng lại trên Blog thì có nên không? thôi thì từ từ rồi tính.

Tối, nằm nghĩ đi, nghĩ lại chưa đưa ra được một ý tưởng nào thì chợt nhớ tới mùi hương hoa Bưởi hôm chủ nhật vừa rồi hai vợ chồng về quê thăm bố mẹ cùng các anh, các chị. Tôi nghĩ, hay là viết về mùa Hoa Bưởi với tựa đề: "Hương Xưa", viết về một loài hoa nở vào mùa xuân đã gắn bó với tôi từ thuở nhỏ, cái thuở lên năm, lên sáu rời xa thành phố đi sơ tán lên tận nhà trẻ nhà máy Z2 và học vỡ lòng tại Chí Đám. Đây là vùng bưởi nổi tiếng của Đoan Hùng, Phú thọ. Nơi  mà 13 năm sau, đoàn xe trở tân binh chúng tôi lên Hà Giang cũng dừng nghỉ để cho các tân binh tiêu bớt những đồng tiền được cho trước khi đi ( hôm đó tôi bị say xe do mới khỏi ốm nên chỉ ngồi nhắm mắt, thu lu ăn vài múi do đồng đội bóc đưa cho). Cần có ảnh do mình chụp về loài hoa có bốn cánh nở xòe ra bốn phía, màu vàng trắng tinh khiết ôm lấy một lớp nhụy đực có chút phấn màu vàng ở giữa là nhụy cái có hình đầu que diêm màu vàng xanh. Khi hoa nở hết cỡ ,bốn cánh hoa cong lại thoảng mùi hương đặc trưng ngào ngạt, ngọt ngào đã đi vào thơ ca của nhiều thi sỹ như Nguyễn Bính, Phan thị Thanh Nhàn....  Với ý nghĩ đó, sáng hôm sau tôi lấy xe đạp kèm theo máy ảnh, đạp lòng vòng ra chợ, ra phố xem có ai bán hoa Bưởi không (vì là ngày rằm) nhưng rồi thất vọng vì không chụp được bức ảnh nào do không thấy ai bán. Lúc đạp xe ngang qua mấy biệt thự trong khu đô thị, thấy thoảng mùi hương hoa bưởi tôi mừng quá dừng lại quan sát thấy lẫn trong lá bưởi biếc xanh nhiều chùm hoa trắng nhụy vàng nhưng đã tàn hơn nửa. Không tìm được góc chụp nào cho ưng ý vả lại sợ mấy cái ca mê ra theo dõi ghi hình, tình ngay - lí gian, lợi bất cập hại chẳng may có gì liên lụy thì nguy nên lại đành bỏ đi. Sau gần 2 tiếng đạp xe không thu được kết quả tôi quay về bỏ lại giấc mơ "Hương xưa" với bài viết không thành hiện thực.

Mấy ngày hôm nay, trời Hà nội không khí cứ ẩm sì ,ong ong đến khó chịu, thỉnh thoảng mưa lại lất phất bay, trời nồm nền nhà ướt sượt, lênh láng như đổ nước. Đi cùng mấy người đi bộ buổi chiều tôi bảo: phải thế mới ra dáng mùa xuân chứ, đúng như thời tiết ngày xưa nhà thơ Nguyễn Bính đã đặc tả trong câu thơ mở đầu: "Bữa ấy mưa xuân phơi phới bay, hoa xoan lớp lớp rụng rơi đầy, hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ, mẹ bảo thôn đoài hát tối nay."... Nhưng mà bây giờ sao mọi người cứ hay  lẫn lộn  mùa tiết giữa tháng dương với tháng âm thế nhỉ? Các cụ chia các mùa, các tiết như mùa xuân, lập xuân. Mùa hạ, lập hạ. Mùa thu, lập thu. Mùa đông, lập đông theo lịch âm còn con cháu giờ toàn dùng lịch dương nên cứ nhầm lẫn lung tung tiết khí giũa tháng dương với tháng âm. Thông thường giữa tháng dương và tháng âm cách nhau hơn một tháng. Như năm nay, bây giờ đang là 22 tháng ba dương nhưng mới chỉ là 14 tháng hai âm, mới là giữa mùa xuân ,mùa của lộc biếc ,chồi non, mùa của trăm hoa đua nở. Ngày xưa các cụ có câu nói về tiết khí mùa xuân: Tháng giêng rét đài, tháng hai rét lộc, tháng ba rét nàng Bân. Tích của cái sự rét tháng ba thì đã có rồi bởi sự dềnh dàng, chậm chễ, thiếu khéo tay của nàng mà trời cho con người được hưởng cái "Rét tháng ba, bà già chết cóng". Nhưng còn tại sao lại gọi tháng giêng rét đài, tháng hai rét lộc thì chưa có câu trả lời thật chỉnh chu chính xác. Ừ thì cứ tự mình tạm giải thích rằng với tiết khí tháng hai như mấy hôm nay trời vừa se se lạnh, vừa oi nồng làm con người cũng như cây cỏ bức bối khó chịu thì cùng với rét và mưa xuân "phơi phới bay" đã làm cho cây cỏ đang tràn đầy nhựa sống sau mùa đông giá lạnh trút bỏ lớp lá già cũ đã úa tàn, căng mình nứt vỏ nẩy đầy chồi non,lộc biếc đón chào mùa xuân mới thì còn tháng giếng rét đài là sao. Có người giải thích rét đài là rét cho mùa hoa bưởi vì là loài hoa tự thụ phấn, loài hoa nở về mùa xuân có đài hoa là nơi cho nhụy đực và nhụy cái làm căn phòng giao duyên trong mùa giá rét liệu có đúng chăng?có ai biết và giải thích cho tôi được không?