Tản mạn : Một thuở học trò – “Hắn”…

--Thuở ấy đang là thời kì chiến tranh phá hoại, giặc mỹ leo thang ném bom ra miền Bắc. Cũng như bao đứa trẻ khác, “Hắn” cùng gia đình rời thành phố đi sơ tán. Tưởng đi đâu xa, quanh quẩn thế nào nơi nhà “Hắn” chuyển đến là một vùng cách thành phố chỉ có hơn 30 cây số đường quốc lộ. Nơi đây lại gần sân bay quân sự có tiếng của miền Bắc lúc bấy giờ nên việc nghe tiếng kẻng báo động, tiếng máy bay gầm rú, tiếng bom rơi, đạn nổ vào thời kỳ đế quốc mỹ đánh phá ác liệt là gần như thường xuyên. Lần đầu tiên “Hắn” được thấy máy bay lên, xuống lúc bay luyện tập cũng như khi không chiến. Dần dần “Hắn” cũng phân biệt được các loại máy bay Mic 17, Míc19, Míc 21 của ta và các loại “thần sấm”, “con ma” của địch. Ngồi dưới giao thông hào, “Hắn” từng chứng kiến  máy bay quần nhau , bị bắn cháy giữa ban ngày, Phi công nhảy dù ra, dù trắng, dù đỏ treo lơ lửng. Có cái dù nở ra hơn tiếng sau vẫn còn nhìn thấy chưa rơi xuống tới đất. “Hắn” cũng đã từng nhìn thấy xác phi công mỹ  chết được chở về sân ủy ban xã trên chiếc xe trâu. Xác chết to quá nên xã phải “thửa riêng” cho hắn chiếc quan tài mới đem đi chôn được. Có ngày “Hắn” còn nhìn thấy máy bay trực thăng của ta lặc lè tha máy bay Mic ở đâu về sân bay không biết vì do máy bay rơi hay hạ cánh vì sự cố hết dầu. Nói vậy để biết tuy đi sơ tán ra vùng nông thôn ngoại thành nhưng cảm giác ác liệt không kém gì thành phố.

    “Hắn” sinh ra trong một gia đình nề nếp, bố mẹ làm công chức nhà nước . Khi rời thành phố đi sơ tán “Hắn” vẫn còn mặc quần yếm, áo bỏ trong quần. Còn ngu ngơ như “bò đội nón” nơi đất khách quê người. “Hắn” nhớ mãi buổi sáng đầu tiên được chủ nhà nơi nhà “Hắn” ở nhờ lay gọi dậy: “ Trỗi, trỗi ăn con củ rồi đi học”. “Hắn” ngơ ngác không biết bác chủ nhà nói gì, sau một hồi mới hiểu là bác chủ nhà bảo “Hắn”dậy ăn khoai lang rồi mà đi học. Câu chuyện này làm “Hắn” nhớ và buồn cười mãi đến tận bây giờ.  Nhưng rồi “Hắn” nhanh chóng hòa nhập với hoàn cảnh mới. “ Hắn” cũng được cho là diện “ngoan” bởi theo thời gian, mỗi ngày mỗi lớn. “ Hắn” cũng dần biết phụ giúp gia đình để nâng cao đời sống. Sau buổi học và nhất là trong 3 tháng hè, Các trò như đi cất vó tôm, đi đánh dậm, móc cua, câu cá, tát vét…ở ao,hồ, mương máng, ruộng đồng, cuốc đất trồng rau, nuôi gà, chăn lợn “Hắn” đều biết tuốt. Nhưng “ Hắn” cũng chẳng chịu kém cạnh ai trong các trò nghịch. Tuy không vào diện “ xuất sắc”,“có tiếng” nhưng cũng chẳng vừa. Hồi còn  nhỏ khi đi học qua đường sắt, học hỏi chúng bạn “Hắn” tìm đinh 10 đặt lên đường ray để sao cho khi tàu hỏa chạy qua cán bẹt đầu mũi đinh đi “ hắn” mang về mài thành con dao nhỏ khoét đít 2 mảnh vỏ con chai chai thành lỗ tròn để "khoáy" cho bằng được viên đá đường tàu thành hòn bi cái chơi chọi với bi ve để “ăn” các viên bi đất nung nhuộm màu xanh, đỏ được bán ở cửa hàng mậu dịch quốc doanh cho vào lọ thủy tinh làm chiến tích. Khi lớp học nơi chùa ngoài cánh đồng đầu làng, “Hắn” cũng chẳng ngại ngần trèo lên lòng,vai, núp sau tượng phật ở chốn hậu cung. Lớn hơn “Hắn” cũng biết chơi khăng, chơi đáo ăn “xèng” (đập bẹt từ nắp chai bia) hay các đồng 5xu, 2 xu có lỗ tròn ở giữa để xâu tiền lại.” Hắn” tập bơi rồi tham gia đám bơi thi từ bờ hồ nơi có con đê quoai này sang bờ bên kia nơi cỏ ruộng trồng ngô hay khoai theo từng thời vụ của hợp tác xã. Phần thưởng về nhất là những củ khoai hay bắp ngô thơm phức  được kẻ thua “khai thác” và nướng ngay tại trận dâng lên. Năm lụt lịch sử 1971 vỡ đê sông Hồng, máy bay trực thăng còn phải đi thả các bao ni lon chứa bánh mỳ cứu trợ cho các vùng dân đói ăn do bị nước cô lập. Nơi “Hắn” ở tuy không bị cô lập như những vùng quanh đó nhưng nhà “Hắn” cũng bị chìm trong nước lụt tới gần 2m. Hôm lụt tràn vào nhà, nước dâng  nhanh quá. Đường ra đê gần 100m cũng bị ngập bủm trong nước. Thấy có chảo gang to nấu cơm của bếp ăn tập thể ngày xưa còn để lại gần đó, “Hắn” nhảy vào dùng đũa cả đảo cơm thay mái chèo đưa em cùng đồ đạc lên đê chạy lụt cùng với các gia đình khác. Trên đường đi học qua cánh đồng HTX, “Hắn” cũng học được cách tìm khoai lang to trên luống bằng cách tìm nơi có điểm nứt trên mặt luống để mà bới lấy khoai hay chui vào giữa ruộng ngô đang mùa ngậm sữa bẻ ngô non rồi trèo lên chòi gác canh máy bay của đơn vị pháo phòng không ăn. Có hôm”Hắn” ăn nhiều quá bị “say” đầu lúc nào cũng váng vất mùi sữa ngô non, báo hại làm nhà một phen tá hỏa tưởng "Hắn" ốm. “Hán” cũng theo chúng bạn đi “khai thác” mít,mía , ổi...ở vườn cây các cụ. Lần nào thành công thì hí hửng vừa ăn, vừa cười hỉ hả. Nhưng cũng có lần thất bại chạy bở hơi tai may thoát nạn không thì bị no đòn, bị thông báo về nhà cho bố mẹ hay nhà trường thì nguy to.Nói thế để biết thuở học trò “Hắn” cũng là hàng “ngoan”, “ Nghịch” như thế nào.

    Về đường học, phải nói là “Hắn” học được. “Hắn” hơi thiên về tự nhiên và nhất là môn toán. Từ cấp I cho đến cấp III, năm nào “Hắn” cũng có tên trong danh sách đội tuyển của nhà trường đi thi học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh. “ Hắn” cũng đã từng đạt giải của huyện và được nhận giấy khen về thành tích đó. Nhưng khi đi thi vào trường chuyên của tỉnh thì lại “trượt vỏ chuối” bởi bản tính học theo kiểu “a ma tơ”, không chịu ôn luyện thêm chút nào ngoài những bài giảng của thầy trên lớp. Cứ vậy “Hắn” tuần tự như tiến mỗi năm một lớp, từ lớp một cho tới đại học, “ Hắn” chẳng chịu ở lại “tăng cường” làm “cán bộ khung” cho lớp nào.

     Hắn khá điển trai, lại học “được” nên  được nhiều Chị, Em yêu quý. Ngay từ hồi học cuối cấp II (nơi nhà “Hắn” mới chuyển tới vùng mà người ta gọi cái gầu múc nước ngoài giếng là “cái đài”), “Hắn” đã có cô bạn gái xinh xắn học cùng lớp đã để ý đến "Hắn"rồi. Cô bạn gái cùng lớp thích “Hắn” ra mặt, biết “Hắn” mê đọc truyện, nên bao nhiêu truyện hay, quý của nhà, cô bạn đều tìm cách đem cho “Hắn” mượn còn với người khác muốn mượn thì “hãy đợi đấy”. “Hắn” cũng thuộc diện “nhớ dai” nhưng không “thù lâu”. Các sự kiện trong lớp và trong trường, nhất là đặc điểm của các bạn gái đã gây được ấn tượng với “Hắn”dù chỉ một lần là cứ theo “Hắn” mãi. Mọi người có thể không nhớ nhưng khi nhắc đến tên “ Hắn” có thể kể vanh vách từ cái dáng dong dỏng hay mũm mĩm, nước da trắng mịn hay mái tóc dài thường tết đuôi sam. Có giọng hát hay thường hát trong buổi họp liên chi đoàn…Hôm rồi, nhân chuyến “Nam tiến”  khi ngồi bên ly trà đá sau khi ăn bát cháo “hàu”, “Hắn” nói: Không biết “Hắn” có số "đào hoa" hay không mà bây giờ kiểm điểm lại “ Hắn”  thấy “cái thuở thiếu thời lưu luyến ấy” sao mà “tít mù nó mới lại vòng quanh” đến thế. Có người yêu Ta sao Ta chẳng biết để mà yêu, Còn có người Ta yêu nhưng cố hoài không được. “Hắn” kể rằng : kiểm đếm lại cũng không ít ví như hồi "Hắn" đang học đại học, có cô bạn học cùng phổ thông gửi cho “Hắn” từ nước ngoài về một bức  thư chỉ vỏn vẹn có 3 câu cảm thán - “Hắn” ơi ! Làm cho tâm trí “Hắn” rối bời mất ngủ mấy đêm làm ảnh hưởng tới kết quả kì thi năm ấy. Nhưng với “Hắn” có hai chuyện “dặc biệt" nhất không thể quên là:

*Câu chuyện thứ nhất:  "Sao anh chẳng ngỏ lời...": 

   “Hắn” có cô bạn gái học cùng từ thời lớp 3, nhà sát cạnh nhau chỉ cách một bức vách nhà tập thể. Nên có thể nói là chơi với nhau rất thân thiết. Đến cuối cấp II, nhà “Hắn” chuyển đi nơi khác nên từ đó bặt tin nhau . Đến kì thi đại học, “Hắn” bất ngờ gặp lại cô bạn ngày xưa ở cùng điểm thi. Khi nhận ra nhau phải nói cả hai cùng vui mừng khôn xiết. Sau khi thi xong “Hắn” mời cô bạn gái về  gia đình chơi. Cũng từ đó, “Hắn” nối lại liên lạc tuy không thường xuyên với cô bạn gái vì đi bộ đội và đi học. Sau này khi ra công tác, có thời kì “Hắn” công tác ở gần nơi nhà cô bạn. Thỉnh thoảng chủ nhật buồn, “Hắn” vẫn “Vô tư” đạp xe đến nhà cô bạn gái chơi, vẫn quen gọi mẹ cô bạn bằng “Mợ”( theo kiểu ngày xưa gọi bố mẹ là cậu ,mợ). “ Hắn” cũng chẳng để ý nhiều đến chuyện vì sao  mỗi lần hắn về chơi, cô bạn gái tối đến lại rủ “Hắn” đi chơi thăm bạn bè  của cô ấy như đi giới thiệu, hay sự “mất tích” ngẫu nhiên của người nhà cô bạn để lại hai đứa nhà trông nhà buổi tối một mình….Đến khi mái đầu có hai thứ tóc, con cái đề huề, tình cảm, tình bạn vẫn thân thiết như xưa thỉ đột nhiên cô bạn chỉ một lần buột miệng nói với “Hắn” rằng : "May mà tớ lấy được ông chồng tử tế chứ nếu không tớ hận cậu cả đời". Làm “Hắn” ngớ hết cả người, sống mũi cay cay. “Ơ hay, tớ chẳng ngỏ, cậu chẳng nói thì cậu hận tớ nỗi gì”. Thôi thì chuyện qua rồi, may thật.

*Câu chuyện thứ 2“: Tôi yêu em đến chừng có thể…”: 

    Hồi học cấp III, “Hắn” có cảm tình với cô bạn cùng lớp trắng trẻo, “Mũm Mĩm”, xinh đẹp. Bố, mẹ hai gia đình lại ở cùng cơ quan nên cũng quen biết nhau. “Hắn” thì để ý nhưng “người ta” lại không nên có khi những cử chỉ đơn thuần của “người ấy” trong giao tiếp cũng được”Hắn” nhân cách hóa lên để mà “tưởng tượng”. “Hắn” nhớ mãi buổi tối chia tay trước khi lên đường nhập ngũ, lần đầu tiên trong đời “Hắn” được cầm tay con gái mà người đó lại là người “Hắn” thích  mới vui chứ. Cái bắt tay làm người “Hắn” run lên, cả tối về không sao ngủ được. Sau này trên dọc đường hành quân, có lần “Hắn” đã nát óc gửi cả tâm tình vào một bức thư trả lời bạn gái toàn bằng đầu đề các bài hát mang màu sắc tình yêu được yêu thích thời bấy giờ để nói lên nỗi lòng của hắn với "người ấy" nhưng “ai cũng hiểu chỉ một người không hiểu” mới buồn chứ ( sau này có lần hắn nhắc lại tình tiết ấy hỏi " người ấy" có nhớ không nhưng cô bạn giả bộ làm ngơ không trả lời. Hình như mẹ của “Hắn” cũng biết chuyện con trai mình vả lại bà cũng thích cô bạn đó nên có lần bà cất công đi tìm cô bạn đưa về nhà “Hắn” chơi. Nhưng rồi đến gần trưa, chưa kịp ăn cơm, không hiểu tại sao cô bạn lại ôm đồ đạc cá nhân “biến mất” làm bà mẹ tiếc hùi hụi vì không giữ được cô con dâu cho con trai mình. Cũng nhân đợt Nam tiến vừa rồi nhắc lại chuyện đó với  người ấy,“Hắn” mới được cô bạn cho biết nguyên nhân. Té ra khi đang ở chơi, cô bạn nghe thấy bà mẹ "Hắn" khoe với hàng xóm là: có cô con dâu bị thất lạc, tôi đã đi tìm lâu lắm  nay mới tìm thấy để đưa về nhà. Nghe thấy vậy cô bạn “tá hỏa” bỏ cơm, chẳng dám chào từ biệt, ôm đồ “chạy luôn. “ Hắn’ nghe thấy vậy đành ngậm ngùi mà rằng : “ Tôi yêu em đến chừng có thể…”
  

                                                                                                                    H.H.H